Kyoko Scholiers (°1981) is auteur, regisseur, actrice en kunstenares. Ze debuteert als actrice op haar 15de in Ten Oorlog (Blauwe Maandag cie / Toneelhuis), van Tom Lanoye en Luk Perceval. In 2003 studeert ze af aan Studio Herman Teirlinck en werkt als toneelspeler en -maker in België, Nederland en Frankrijk met o.a. De Roovers, Het Toneelhuis, De Zweep, Comp.Marius, Theater Antigone, Tom Van Dyck/De Kempvader, HETPALEIS, tgSTAN, BRONKS en Zuidpool.
Ze speelt onder meer in Anyway the Wind Blows (Tom Barman), Rosie (Patrice Toye), Stille Waters en De hel van Tanger (Frank Van Mechelen), Het Achterland (Dorothee Vanberghe), Het Eiland (Jan Eelen), Sextet (Eddy Terstall), Monster (Stef Lernous en Jonas Govaerts), Rang 1 (Toon Slembrouck), Code 37 (Tim Mielants), Deadline 25/5 (Maarten Moerkerke), Professor T (Indra Siera), GEUB (Jan Dircksens en Mathias De Neve), Albatros (Wannes Destoop), FYVVM (Bert Scholiers en Jonas Govaerts) en Holy Rosita (Wannes Destoop).
Samen met Studio Herman Teirlinck-genoten Louis van der Waal en Maarten Westra Hoekzema richt ze in 2007 het collectief 'unm' op. Hun eerste creatie Bye Bye Buchenwald speelt in STUK en Theater Antigone. Later zoekt unm locaties op. In Tussen hond en wolf (Zomer Van Antwerpen / Warande / Festival MoMeNT) zijn de toeschouwers van op een rijdende tribune (voortgetrokken door een tractor) getuige van een wrang liefdesverhaal. In The house that built us, een concept waarvoor Kyoko choreograaf Koen De Preter en 10 figuranten in de arm neemt, krijgt het publiek vanuit een achtertuin de bewogen geschiedenis van een met sloop bedreigd huis te zien (Zomer Van Antwerpen, C-mine cultuurcentrum, Warande, Theater op de Markt).
Daarnaast gaat Kyoko samenwerkingen aan met o.a. Ruth Becquart, met wie ze de installatie Brief maakt (2011, Festival Cement, kc nOna, Caravan): op een langzaam draaiende molen luistert de toeschouwer naar fragmenten van een jaar lang intieme briefcorrespondentie met kunstenaars, wetenschappers, taxi-chauffeurs, prostituees en patiënten van over de hele wereld. Ook met hun eigen vaders gaan Kyoko en Ruth een briefwisseling aan. Deze reizende installatie staat o.a. op Het Theaterfestival, Spoffin, Oerolfestival, DIHP Rotterdam, Urban Explorersfestival, Nuit Blanche, C-mine, STUK, Downtown Festival en Opek. Museum Kröller Müller (NL) plaatst BRIEF tussen beelden van Maillol en Rodin, Huis Van Alijn kadert de installatie een maand lang in een expo. Brief ontvangt de Nederlandse Dioraphte-prijs.
Op vraag van Ensemble Polyfoon (i.s.m. Leen Huet en Willem Ceuleers) schrijft en speelt Kyoko de monoloog Jeanne (2012), gebaseerd op de verslagen van het proces van Jeanne d'Arc. Hiervoor werkt ze 6 weken in residentie in FBL Paris, waar ze een schrijfbeurs ontvangt. Voor Vrijstaat 0 schrijft Kyoko Ik heb de zon zien zakken (2013), een tekst voor kinderen die ze samen met Marianne Loots speelt in de ondergrondse kamers van de Koninklijke Villa in Oostende.
In 2015 besluiten de unm-ers – na acht fijne jaren – het collectief te ontbinden, omdat de zin om een eigen weg te gaan zich opdringt. Kyoko komt snel nadien uit met Bastaard, een existentieel-komisch onderzoek naar haar eigen vermeende afstamming van Napoleon Bonaparte. Hiervoor graaft Kyoko intensief in Vlaamse en Franse archieven, de eigen stamboom en de geschiedenis van Bonaparte in België. Ze interviewt o.a. wetenschapper Maarten Larmuseau, familieleden, heemkundigen, Napoleon-kenner Patrick Buch en Kinderpsychiater Peter Adriaenssens. De multimediale voorstelling wordt opgenomen in het BesteBuren-programma, toert twee seizoenen door Vlaanderen en Nederland en wordt geselecteerd voor Festival Cement (NL).
Gedurende 2016 laat Kyoko een zelfgebouwd telefoonhokje rondreizen voor haar nieuwe installatie MISCONNECTED. Ze brengt het hokje bij mannen, vrouwen en kinderen die op de één of andere manier gedisconnecteerd zijn van de samenleving. De telefoondraad vormt het symbool van de maatschappelijke verbinding die de bellers al dan niet vrijwillig doorknipten. Het zijn gevangenen, vluchtelingen, landlopers en daklozen, maar ook prostituees, patiënten en pechvogels. Het zijn kinderen en jongeren die opgroeien zonder mama en papa in de buurt. Het zijn (ex-) sekteleden, kluizenaars, kloosterlingen en einzelgängers allerhande. Eén jaar lang spreekt Kyoko ieder seizoen een uur met elk van hen. Zo verzamelt ze maar liefst 240 uur aan telefoongesprekken. Kyoko verwerkt de opnames van de gesprekken in geluidsmontages van vijf minuten, voor een installatie van vier eigenzinnige telefoonhokjes die langzaam over een doodlopend treinspoor bewegen. MISCONNECTED gaat in juli 2017 in première op de 8ste verdieping van het M.A.S., in het kader van Zomer Van Antwerpen. Daarna reist de installatie gedurende vijf jaar langs bijzondere locaties in de lage landen, waaronder het station van Den Bosch (Festival Boulevard, NL), de Turnhoutse gevangenis (Warande), de Genkse mijnsite (C-mine), de Oostendse Koninklijke Villa (Theater Aan Zee / KAAP), het Antwerpse Centraal Station (Zomer Van Antwerpen), Museum Busleyden (kc NONA), Museum Dr. Guislain (Festival van de Gelijkheid), Nesplein (Brakke Grond, NL), Artefact 2020 (STUK, Leuven) en Kaaitheater (Theaterfestival '20).
Op 8 september '21 gaat in Opera Ballet Vlaanderen Kyoko's BOY in première. BOY - in coproductie met OBV, HERMESensemble, De Grote Post en Het Laatste Bedrijf en in nauwe samenwerking met componist Joris Blanckaert - is een muziektheatervoorstelling gebaseerd op Kyoko's twee jaar durende research in de Jeugdzorg. Ze gaat hiervoor in gesprek met Jeugdrechters, consulenten, pleeggezinnen, kinderpsychiaters, opvoeders, volwassenen die terugkijken op hun hulptraject, kinderen die in een voorziening verblijven en hun ouders. Ze woont rechtszaken bij, bezoekt tientallen voorzieningen en werkt als vrijwilliger in een leefgroep voor geplaatste kinderen. Daarna schrijft ze een verhaal over één fictieve case: de tienjarige Boy zit in de klas als de politie hem plots komt halen. Hij weet niet waarom. Hij weet alleen dat hij niet meer naar huis mag, omdat hij in een ‘verontrustende situatie’ woont. Dit is het startschot van een lawine aan juridische, medische en emotionele argumenten die elk hun impact hebben op de jongen. In een broeierige montage is de toeschouwer getuige van een reeks grote en kleine gebeurtenissen die Boys lot zullen bepalen. Een tienjarige jongen speelt de hoofdrol en wordt op scène bijgestaan door een topcast, HERMESensemble en het 24-koppige kinderkoor van Opera Ballet Vlaanderen. De voorstelling wordt lovend onthaald door de internationale pers en publiek. Ook daarnaast doet BOY stof opwaaien: na Kyoko's interview in De Zevende Dag (één) wonen verschillende politieke boegbeelden de voorstelling bij. Ze gaan in gesprek met Kyoko over de kwetsbaarheden van het Jeugdzorgsysteem die de voorstelling blootlegt.
Gedurende de lockdowns werkt Kyoko achter de schermen aan het kleinschaligere Zone X: een futuristische stadswandeling. Wat zullen onze nakomelingen over pakweg honderd jaar van onze huidige tijd denken? Wat blijft er van ons over? De voorstelling speelt zich af in 2124. Gids Miko neemt vijftien toeschouwers per keer mee op wandel door een gebied dat na De Ramp van 2034 werd afgeschermd van de wereld. De tijd bleef er stilstaan, de lokale bevolking leeft er nog als in de jaren 2020! Wandelend door deze levendige ruïne van de vroege 21e eeuw ontleedt Miko met passie en bevreemding onze sporen. Ze fileert ons hedendaags denken en handelen genadeloos, houdt ons onder de microscoop als de bizarre wezens die we voor onze nazaten zullen blijken te zijn. De tekst schrijft Kyoko samen met haar man: auteur, De Standaard-columnist en filosofisch onderzoeker Tom Hannes. Aan Bjorn Eriksson vraagt ze om de soundscape te componeren. Zone X gaat in première op 31 maart 2022 i.s.m. Opera Ballet Vlaanderen / Corso. De krant De Morgen plaatst de theaterwandeling een maand lang in de top 3 van 'beste voorstellingen'. 8Weekly heeft het over 'bijzonder slim theater dat verbondenheid over theatrale grenzen heen teweegbrengt'.
Sinds 2022-2023 combineert Kyoko haar theaterwerk met een filmopleiding op KASKA. Momenteel ontwikkelt ze haar eerste kortfilm, geproduceerd door A Private View.
In 2023 krijgen zowel MISCONNECTED als Brief, na een jarenlange reis langs theaters, musea, bibliotheken, stations, pleinen, parken, garages, daken, kapellen, mijnen, middenbermen en de zee een permanente plek in de Verbeke Foundation. Beide installaties zullen te zien zijn in de vernieuwde serre. De vernissage vindt plaats in de zomer: hou de nieuwspagina in de gaten!
De volledige kalender van alle projecten van Kyoko vindt u hier.